TAVŞAN RALPH VE HAYVAN DENEYLERİ

Tavşan Ralph’ın videosunu bir çoğunuz izlemiştir. Videoda sabah evindeki mutfak masasında mısır gevreğiyle kahvaltısı yapmakta olan ve hayatının olağan akışını anlatan Deney Tavşanı Ralph’ın bir gününü izliyoruz.  Kahvaltısını ederken beyaz önlüklü bir elin kendisini almasıyla işi başlayan Ralp ve videodaki diğer hayvanlar üzerinde deneyleri yapılmasını, Ralph’e televizyonculara gerçeği anlatması için yalvaran, bağıran, ağlayan hayvanları, üzerlerinde yapılan acılı testleri ve günün sonunda önceki güne göre daha da yaralanmış olan Ralp’in bir ironi olarak, bunun işi olduğu ve yapmak zorunda olduğuna dair sözlerini duyarken video bitiyor.

SEVİMLİ TAVŞANLAR, YAVRU KEDİCİKLER… HEPSİ KULLANDIĞINIZ ÜRÜNLERİ SİZİN YERİNİZE DENİYOR

Bu animasyonda sadece tatlı tavşanlar rol alsa da gerçek hayatta kirpiler, tavşanlar, maymunlar, evlerinizde beslediğiniz sevimli kedileriniz ve köpüşleriniz de kullanılıyor. Youtube’ta bazılarınızın görmeye ya da gözleri kapalı izlese seslerini duymaya dayanamayacağı videolar var. Burada hassas içerik sebebiyle link vermiyorum ancak dileyen sadece hyvan deneyleri / animal testing bile yazarak yüzlerce videoya ulaşabilir.

Dudaklarımdaki ruj daha kalıcı olacak ya da maskaram yağmurlu havada akmayacak diye gerçekten hayvanların acı çekmesine gerek var mı?

VEGAN MI CRUELTY FREE Mİ?

Açıkçası ürün alırken vegan mı, cruelty free mi, hayvanlar üzerinde test ediliyor mu, içerisinde mikro plastikler var mı, paketi geri dönüşümlü mü, doğada çözünebiliyor mu… gibi ibarelere uzun yıllardır bakıyorum. Ancak popüler Tavşan Ralph videosunun da etkisiyle, almak üzere olduğum makyaj temizleyici konusunda biraz daha detaylı araştırma yapmaya başladım.

CRUELTY FREE NEDİR? HAYVANLAR ÜZERİNDE TEST EDİLİYOR MU?

Cruelty Free: Cruelty zalimlik demektir ve bu etiket bize sadece son ürünün yani elinizde tuttuğunuz ürünün hayvanlar üzerinde test edilmediğini gösterir. Ancak içindeki maddeler, yani ana bileşenler vaktiyle hayvanlar üzerinde test edilmiş olabilir. Bu da ürünün biraz masum olduğunu göstermekle birlikte tamamen masum olduğunu söylemez. Çünkü hammadde tedarikçileri bileşenleri, içinde kullanılan maddeleri, hayvanlar üzerinde test ediyor olabilir. Bizim elimizde tuttuğumuz cruelty-free markamız ise hayvanlar üzerinde test edilmiş bu ham maddeleri alıp; birleştiriyor ve bu karışımı hayvanlar üzerinde test etmiyor olabilir. Eğer firma bunu ayrıca açıklamadıysa bundan tam olarak emin olamıyoruz. Bu durumda sadece tavşan logosunu görmek yeterli değil. 

Şimdi elinizde tuttuğunuz şeyi, kavanozu, paketi… biraz daha kurcalamaya devam edelim. Etiket okumak çok zor değil, eğer hiç duymadıysanız ve yenmiyorsa muhtemelen içeriği o kadar da temiz değil. Eğer düzgün bir markaysa ve etiketlerini detaylı yazıyorsa; belki şu kavramları da görebiliriz: Non-Animal Testing (Hayvan testi yapılmıyor), Raw Material Testing (Hammadde Testi), Controlled Human-use Testing (Kontrollü İnsan Deneyi)

VEGAN NE DEMEK?

Bir ürünün vegan olması içeriğinde hayvansal bir ürün bulunmadığı anlamına gelir. Ama ürün yine de hayvanlar üzerinde test ediliyor olabilir.

HAYVANSAL ÜRÜNLER NELERDİR?

Bir kozmetik marketine gittiğimzde etiketler oldukça kafa karıştırıcı olabiliyor. Tamam artık Paraben, SLS, Sulfat, Mikro Plastikler… konularında biraz daha bilgiliyiz ya da en azından bunların bizler için zararlı olduklarını sağdan soldan duymuş durumdayız.

Demek ki içeriğinde hayvansal bileşenler bulunmayan ürünlere VEGAN deniyor.  Ancak söz konusu bitkisel içerikli ürünler de bizlerin yanakları daha al al görünsün, saçlarımız daha parlak görünsün diye yine tatlı hayvancıklar üzerinde test ediliyor olabilir.

ETİKET OKUMAYA BİR ÖRNEK

Birkaç arkadaşıma da daha önce severek kullandığımız bir iki marka hakkında hayvanlar üzerinde test edilip edilmediğini sordum. Örneğin benim uzun yıllar boyunca severek kullandığım makyaj temizleyicisi L’occitane marka yağ kıvamında, suyla temas ettiğinde köpüren temizleyicilerdi. Firma da beni arayıp çok güzel bir indirim teklif edip, whatsapp’tan sipariş ve evime de ürünleri teslim etmeyi teklif ettiler. Açıkçası cezbediciydi. Ama firmanın hayvan testleri politikasını araştırdığımda hayvanlar üzerinde test yapmadılarına dair bir ibare görmedim. Ama %95 bitkisel içerik, suda çözünen ve insan cildinde kalıntı bırakmayan içerikler kullandıklarını ve zararlı sayılabilecek içerikleri ise çok kısıtlı tuttuklarını sayfalarının en altında temiz içerik başlığında anlatıyorlar. Ayrıca internet sitelerinde şu ibare de bulunuyor. “Paraben, fitalat ve hayvansal maddeler gibi tartışmalı içerikleri, mevzuat izin vermesine rağmen, çevre, sağlık üzerindeki potansiyel etkilerinden dolayı veya etik nedenlerle formüllerimizde asla kullanmıyoruz.” İşte bu tam olarak yukarıda anlattığım konuya bir örnek.

İçerik temiz, hayvansal maddeler kullanmıyorlar ancak ürünün üzerinde vegan ya da cruelty free logosu bulunmuyor. Bu da demek oluyor ki bileşenlerden bazıları hayvanlar üzerinde test ediliyor olabilir. Ama bir yerden başlamak için iyi bir örnek.

Peki sonuda ne oldu, daha önce kullandığım, memnun kaldığım ve fiyatıyla L’occitane Infusions Oil-To-Milk Facial Make-up Remover - Infusions Temizleme Yağı’na (fiyatı 190TL, 200ml) alternatif olarak tekrar Isana Yüz Temizleme Yağı (Gül ve Badem Yağı içerikli, 39,90TL, 100ml) alıyorum. (Ürün gamlarında makyaj temizleyici yağ bulunmayan ancak hayvanlar üzerinde test yapmayan, temiz içerik kullanan bir Türk markasını da örnek olarak buraya bırakıyorum, Farmasi. Internet sitelerinde temiz içerik kullandıklarını hayvan testi yapmadıklarını açıkça yazmışlar. Hem kişisel bakım hem de diğer hijyenik ürünler için incelenebilir.)